Maaltijdbezorger Deliveroo kreeg in het buitenland al veel kritiek op het inzetten van zzp’ers. Toch wil het bedrijf ook in Nederland koeriers in loondienst vervangen door zelfstandigen. Een slecht idee, zeggen arbeidsrechthoogleraren, Deliveroo holt daarmee de arbeidsmarkt uit.
Goed om te zien dat u mogelijk anderen inspireert met onze journalistieke content. We vragen u enkel voor persoonlijk gebruik onze content te kopiëren, om geen inbreuk te maken op onze Algemene Voorwaarden. Vraag anders naar onze bedrijfslicenties via klanten@fdmediagroep.nl ###
Deliveroo, een bedrijf dat maaltijden aan huis brengt van restaurants die zelf geen bezorgdienst hebben, wil in de regio Zuid-Holland alleen nog maar met zelfstandigen zonder personeel werken. Het gaat om een proef die, indien succesvol, landelijk gevolg moet krijgen. Deliveroo verleidt de koeriers met een hoger tarief. De zzp’er krijgt € 4,75 per ritje, ongeacht de afstand. Het minimumloon voor een 20-jarige is € 5,89 bruto per uur. Een koerier die flink op de pedalen gaat staan kan drie ritten per uur doen en zo €14,25 verdienen.
Onverzekerd rondfietsen
Het hogere inkomen heeft wel een prijs. De fietsers leveren veel rechten in. Deliveroo erkent dat de zzp-koeriers voor eigen risico en rekening werken. Ze moeten zelf geld opzij zetten voor pensioen en vakantie en zich verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Een koerier die onverzekerd rondfietst en een ongeluk krijgt of ziek wordt, is dus de klos.
In het buitenland werkt Deliveroo al zo veel mogelijk met zzp’ers en dat heeft het bedrijf veel negatieve publiciteit opgeleverd. In Londen en Australië daagden koeriers Deliveroo omdat ze zich uitgebuit voelden en dezelfde rechten eisten als die van werknemers, wat ze volgens de rechter ook zijn. Deliveroo verspreidde vervolgens een handleiding waarin staat uitgelegd hoe de koeriers moesten worden aangesproken. Woorden als ‘diensten’ en ‘inhuren’ zijn taboe. In plaats daarvan moet worden gesproken over ‘beschikbaarheid’.
Uitholling arbeidsmarkt
Willem Bouwens, hoogleraar arbeidsrecht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, vermoedt dat ook de Nederlandse koeriers thuishoren in een dienstverband en vermomd zijn als zzp’er. Hij noemt de proef dan ook ‘onwenselijk’. Volgens hem ‘holt Deliveroo de arbeidsmarkt uit’. Het bedrijf kan de werkgeverspremies namelijk in eigen zak steken. ‘Daardoor zijn zzp’ers goedkoper voor Deliveroo. Tegelijkertijd verdienen zzp’ers door de zelfstandigenaftrek meer dan werknemers. Zzp-schap is voor beide partijen voordelig. Werknemers worden zo uit de markt geconcurreerd’, zegt Bouwens.
‘Zzp-schap is voor beide partijen voordelig. Werknemers worden zo uit de markt geconcurreerd’
Alleen op korte termijn voordelig
Volgens Bouwens is het alleen op korte termijn aantrekkelijk voor koeriers om zzp’er te worden. ‘Je bent een dief van je eigen portemonnee als je het niet doet. Maar dat gaat meestal wel ten koste van de bestaanszekerheid op de lange termijn omdat een koerier onverzekerd rondrijdt en geen pensioen opbouwt’, zegt Bouwens.
Ook Evert Verhulp, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam, maakt zich zorgen over de gevolgen voor de arbeidsmarkt. Volgens hem is het arbeidsrecht nog niet toegerust op online platformen zoals Deliveroo. Dat maakt het lastig te controleren of er wel of niet sprake is van een arbeidsrelatie. ‘Hoe meer via websites wordt gewerkt, hoe lastiger het is toezicht te houden op werktijden, loon en verzekeringen. Als platformarbeid een belangrijk deel van de arbeidsmarkt gaat vormen, dan is er reden om het arbeidsrecht daar op aan te passen. Nu is die reden er nog niet. Bedrijven zoals Deliveroo spelen een kleine rol op de arbeidsmarkt’, zegt Verhulp.
Minimumtarief garanderen
Vrees dat Deliveroo koeriers gaan uitbuiten hoeft er volgens Philip Padberg, directeur van Deliveroo Nederland, niet te zijn. Het tarief van € 4,75 per rit zegt Padberg te kunnen garanderen. ‘Bovendien kunnen de koeriers volwaardige zzp’ers zijn met alle bijkomende vrijheid, zoals het maken van reclame en het rijden voor concurrenten Foodora, UberEats en Thuisbezorgd.nl’, zegt Padberg.
Demissionair minister Lodewijk Asscher, van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uitte dinsdag in een Tweet zorgen over het inzetten van minderjarigen als zzp’er. Volgens Padberg is dat onzin. ‘We gaan alleen meerderjarigen als zzp’er inhuren.’
Concurrent UberEats kwam eerder dit jaar in opspraak over de behandeling van de koeriers, na berichtgeving van RTL Z. Het bedrijf strikt bezorgers door ze een salaris van € 12 per uur te beloven. Dat de koeriers zich moeten inschrijven bij de Kamer van Koophandel werd er niet bij verteld. Bij Foodora, een andere concurrent, zijn de koeriers wel in loondienst.
